Her ay maaşını alır almaz birkaç gün içinde elinde para kalmıyor mu?
Yalnız değilsin. Türkiye’de maaşlı çalışanların büyük kısmı aynı sorunu yaşıyor: “Maaş yetmiyor!”
Peki gerçekten maaş az olduğu için mi, yoksa yönetim hataları mı bizi zorluyor?
Bu yazıda, hem gelirine göre gerçekçi bir harcama planı oluşturmanın yollarını hem de örnek bütçe dağılımını adım adım anlatacağım.
Neden Maaş Yetmiyor?
Maaşın yetmemesinin tek nedeni düşük gelir değildir.
Aslında çoğu zaman neden şu 3 faktördür:
- Plansız harcama
- Düzensiz gider takibi
- Küçük ama sık yapılan masraflar
Kahve, dışarıda yemek, kargo ücretleri, küçük abonelikler… Bunlar birleştiğinde ayda binlerce lirayı götürür.
Yani ilk adım: “Nereye ne kadar para gidiyor?” sorusuna dürüstçe yanıt verebilmek.
50/30/20 Kuralı ile Basit Bütçe Planı
Dünya genelinde en çok kullanılan sistemlerden biri 50/30/20 kuralıdır.
Bu yöntem maaşını şu şekilde bölmeni önerir:
- %50 Temel İhtiyaçlar: Kira, fatura, gıda, ulaşım, kredi ödemesi.
- %30 Kişisel Harcamalar: Giyim, sosyal aktiviteler, eğlence, küçük lüksler.
- %20 Birikim ve Yatırım: Acil durum fonu, altın, döviz veya vadeli mevduat.
Örnekle açıklayalım:
Net maaşın 20.000 TL ise:
- 10.000 TL → Temel giderler
- 6.000 TL → Kişisel harcamalar
- 4.000 TL → Birikim ve yatırım
Bu plan seni ne aç bırakır ne de savurgan yapar. Denge sağlar.
| Kategori | Harcama Tutarı (TL) | Not |
| Kira + Faturalar | 6.500 | Sabit gider, öncelikli- |
| Market + Gıda | 3.000 | haftalık listeyle alınmalı |
| Ulaşım | 500 | Aylık kart veya yıllık planl |
| Kişisel Harcama | 3.000 | Gereksiz alışverişten kaçın |
| Eğlence / Sosyal Yaşam | 1.000 | Ayda 2 kez yeterli |
| Birikim / Acil Fon | 3.000 | Ayrı hesaba aktar |
| Yatırımm (Altın / Dolar) | 1.000 | Otomatik alım önerilir |
| Toplam | 18.000 TL | 2.000 TL esneklik payı bırak |
Bu tabloyu kendi gelirine göre düzenleyebilirsin.
Ama prensip aynı: Her kategoriye önceden sınır koymak.
Harcama Kontrolünü Kolaylaştıran Küçük İpuçları
- Otomatik birikim talimatı ver: Maaş gelir gelmez belirli bir miktar otomatik olarak kenara ayrılsın.
- Harcamaları dijital takip et: Mobil bankacılık uygulamalarındaki “harcama analizi” bölümünü düzenli kontrol et.
- Kredi kartını bilinçli kullan: Tek çekim yap, taksitleri minimumda tut.
- İndirim bahanesine kanma: “Yüzde 50 indirim” demek, “%50 harcama” demektir.
- Kendine haftalık harcama limiti koy: Maaş ay boyunca daha dengeli dağılır.
Sonuç: Maaş Yetmez, Plan Yetirir
Gerçek şu ki: Maaşın yetmemesinin en büyük nedeni plansızlık.
Kazancın az bile olsa, bilinçli yönetimle ay sonunda artı bakiyeye geçmek mümkündür.
Bir harcama planı oluşturmak yalnızca tasarruf için değil; finansal özgürlüğün ilk adımıdır.
Her ay gelirini böl, hedef koy, küçük adımlarla ilerle.
Çünkü para yönetimi bir maraton gibidir — hız değil, istikrar kazandırır.
Bonus: Ücretsiz Harcama Planı Tavsiyesi
Kendi harcama planını Excel veya Google Sheets üzerinde oluşturabilir, her ay sonunda “gerçek harcama” ile “planlanan harcama” farkını inceleyebilirsin.
Bu farkı görmeye başladığında, maaşının aslında “yetebildiğini” fark edeceksin.
